Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Sırp üyesi ve Bosna Sırp Cumhuriyeti lideri Milorad Dodik, ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit eden açıklamalarına devam etti.
Moskova yanlısı söylemleriyle malum Dodik, geçtiğimiz aralık ayında yapmış olduğu çıkışla Sırp Cumhuriyeti’ni Bosna Hersek’in yargı, vergi sistemi ve ortak silahlı kuvvetler şeklinde kilit devlet kurumlarından çıkarmak istediğini belirterek 1995’te biten harp sonrası ülkedeki en ciddi siyasal krizi tetiklemişti.
Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ı ziyaret eden Dodik, burada yapmış olduğu basın toplantısında Dayton Sulh Anlaşmasına atıfla Bosna Hersek’in mevcut yönetim şekline yönelik eleştirisini yeniledi.
2006 yılından beri Bosnalı Sırpların siyasetini yönlendiren aktörlerin başlangıcında gelen Sırp lider, bunun yabancılar tarafınca oluşturulan, yaşanamaz bir devlet bulunduğunu öne sürdü.
Ülkede 1992-1995 savaşını sona erdiren Dayton Sulh Anlaşması uyarınca Bosna, Sırp Cumhuriyeti (RS) ve Hırvatlar ile Boşnaklar tarafınca paylaşılan Federasyon olmak suretiyle iki özerk bölgeye ayrılmıştı.
Ülkede Dayton Antlaşması’nın sağlamış olduğu siyasal istikrarı koruma görevini Saraybosna’da etkinlik gösteren Sulh Uygulama Konseyi (PIC) yürütüyor.
Dodik, “Sırp Cumhuriyeti’ni bağımsız bir devlet olarak kurduk ve Bosna’yı hiçbir süre ortak bir devlet olarak kabul etmedik.” ifadesini kullandı.
Dodik, “Bosna’nın tekrardan tanımlanması ve (orijinal) anayasasına geri dönmesi gerekiyor. Eğer bu mümkün değilse, ki mümkün değil, feshedilmelidir.” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban’la yakın ilişkilerinin altını çizen Dodik, Sırp Cumhuriyeti başkanlık yarışı da dahil olmak suretiyle hükümetin tüm kademelerinde başlangıcında bulunmuş olduğu SNSD’nin (Bağımsız Toplumsal Demokratlar Birliği) zaferini duyuru etti.
Sırp medyasına seslenmek istediğini belirten Dodik, 2 Ekim Pazar günü meydana getirilen seçime atıfta bulunmuş oldu ve bazılarının “zaferini sorgulamaya çalıştığını” iddia etti.
Bosna Hersek’in Sırp entitesindeki tartışmalı oylar tekrardan sayılacak
Ayrıca Bosna Hersek Merkez Seçim Komisyonu (CIK), ülkenin iki entitesinden kabul edilen Sırp Cumhuriyeti’ndeki (RS) tartışmalı RS Başkanlığı oylarını tekrardan sayma sonucu aldığını deklare etti.
CIK’ten meydana getirilen açıklamada, 2 Ekim Pazar günü meydana getirilen seçimde RS Başkanlığına ilişkin oylarda, sonucu yanıltıcı kanıtlar bulunduğuna işaret edilerek sandıkların tekrardan açılıp, oyların sayılmasına karar vermiş olduğu açıklandı.
CIK, sonuçların resmi web sitelerinde yayımlanacağını duyurdu.
RS Başkanlığı tartışması
RS Başkanlığı için yarışan iki aday Bağımsız Toplumsal Demokratlar Birliği (SNSD) Başkanı Milorad Dodik ve Demokratik İlerleme Partisi (PDP) talibi Jelena Trivic içinde seçimi “biz kazandık” yarışı yaşanmıştı.
Seçim akşamı iki parti kanadı da kendi adaylarının seçimi kazandığına dair açıklamalar yaparken, Dodik de Trivic de zafer hitabı yapmıştı.
CIK’in yayımladığı resmi olmayan sonuçlara nazaran, Dodik’in seçimi önde tamamlayarak yeni RS Başkanı olduğu açıklanmıştı.
Tüm bu yaşananlar üstüne RS’deki karşıcılık partileri Dodik’in seçimi “hileyle” kazandığını belirterek oyların tekrardan sayılması için CIK’e başvurmuştu.
Karşıcılık partileri binlerce kişinin katılımıyla perşembe ile pazar akşamları da protestolar düzenlemişti.
Dayton Antlaşması
1995 yılının Aralık ayında imzalanan Dayton Sulh Antlaşması, ülkeyi iki siyasal birime ayırdı.
Bunlardan ilki Boşnak-Hırvat Federasyonu, ikincisi ise Bosna Sırp Cumhuriyeti adını taşıyordu.
Dayton Antlaşması, hem de anayasa ve ülkenin yönetimsel, hukuki yapısı mevzusunda da detaylı hükümler içeriyor.
Karar alma sürecinde Boşnak-Hırvat Federasyonu ve Bosna Sırp Cumhuriyeti’ni eşit statüde kabul ediyor.
Ülkenin herhangi bir mevzuda karar alabilmesi için her iki birimin de onay vermesi gerekiyor.
Karmaşık yapı sebebiyle Bosna Hersek Devleti, şu ana kadar ne AB ile adaylık ilişkisi geliştirebildi ne de toprak bütünlüğünü sağlamak için NATO’ya katılma yönünde karar alabildi.
Bosnalı Sırplar, Dayton Antlaşması’nın kendilerine verdiği bu hakka dayanarak Bosna Hersek’in hareket kabiliyetini sınırlandırıyor.
Comments are closed.