2020 yazında Instagram’ım oldukça değişik bir yer oldu. Feed’ime çoğu zaman titizlikle seçilmiş plaj ve dinlence fotoğraflarını getiren bir sezonda, şiddetli bir salgın ve George Floyd’un öldürülmesi dünyayı alt üst etmişti. Toplumsal medya akışım ansızın data grafikleri, okuma önerileri ve kuruluşların bağış yapması için önerilerle doldu.
Ve onu, bir zamanlar kayan gözlerimin yapıştırıldığı pandemi öncesi Instagram’dan oldukça daha çok sevdim.
Keyifli değildi, kolay değildi, rahat değildi. Sadece hem de yüzeysel ve görünüş odaklı olma eğilimi olan bir platformu daha derin bir şeye dönüştürdü. Bir zamanlar kendi reklamını icra eden şey, bunun yerine toplumsal hale geldi.
Harekete geçirici mesajlar ve eğitici yazıların yanı sıra, takip ettiğim birçok hesap şu uyarılarda bulunmuş oldu: Bu site de dahil olmak suretiyle, her şeyin eskisi benzer biçimde olmasına izin vermeyin.
Bu günlerde haber döngüsüne mühim bir vaka düştüğünde, takip ettiğim her insanın mümkün olduğunca acele bir izahat yada yorumla cevap verme zorunluluğu var benzer biçimde görünüyor.
Düzenlenen plaj fotoğrafları sonunda oraya buraya geri dönse de, toplumsal medya beslemelerimin eskisi benzer biçimde bulunduğunu asla sanmıyorum. Bu aktivizm çizgisi devam etti, sadece son iki yıl süresince, bunun dönüşümünü izledim – bir çok durumda, daha iyisi için değil.
Bu günlerde haber döngüsüne mühim bir vaka düştüğünde, takip ettiğim her insanın mümkün olduğunca acele bir izahat yada yorumla cevap verme zorunluluğu var benzer biçimde görünüyor. Pop kültürü davalarından Yargıtay sızıntılarına, televizyonda gösterilen davalara kadar, yeni toplumsal medya kültürümüzün her şey için bir sürü yeni koltuk uzmanı yarattığı izlenimini edindim.
Artık pandeminin ilk günlerinde gözlemlediğim toplumsal çaba değil. Gerçek ve yaşamı değiştiren neticeleri olan dünyamızdaki güncel vakalara cevap verme çabalarımızda toplumsal medyanın eski kendini tanıtma araçlarına geri döndük. Bir çok süre olabileceği benzer biçimde iyi niyetli, yanlış yönlendirilmiş ve gerçek olduğundan daha performatif olabilir.
Kesinlikle günün gidişatını toplumsal medyada paylaşmanın hiçbir süre verimli olmadığını yada Twitter, Feysbuk yada Instagram’ı birbirimizle söyleşi etmek için bir vasıta olarak kullanmayı bırakmamız icap ettiğini söylemiyorum. Gene de, bunu itina ve hassasiyetle yapmanın bir yolu bulunduğunu söylüyorum. Bu yolun iyi mi görünebileceğini bulmak için süre ve çaba harcamazsak, konuşmalarımız yalnızca verimsiz olmakla kalmaz; insanlara da zarar verirler.
Kim bilir bu birkaç dakikalık düşünme, kimi zaman tehlikeli bir karar benzer biçimde hissettirebilecek bir karar vermemize destek sunar – yayınlamak ya da göndermemek? – dikkatli ve kasıtlı olarak.
Daha iyi bir yol ruhuyla, bir dahaki sefere binlerce takipçimize anında cevap vermek için bir çekim hissettiğimizde her birimiz bir tür vicdan incelemesi yapabiliriz. Kim bilir bu birkaç dakikalık düşünme, kimi zaman tehlikeli bir karar benzer biçimde hissettirebilecek bir karar vermemize destek sunar – yayınlamak ya da göndermemek? – dikkatli ve kasıtlı olarak.
İşte kendi anlayışınızda aklınızda bulundurmanız ihtiyaç duyulan birkaç şey:
1. İzleyici.
Toplumsal medyada ulaştığımız insanları düşünmek bizi dışa doğru çekebilir ve katkılarımızın yalnız kendimizden oldukça daha fazlası bulunduğunu hatırlatabilir. Bir gönderiye meydana getirilen beğeni ve tepkilerden gelebilecek doğrulama cazip olsa da, garip bir viral gönderi, ağlatısal bir durumdan kişisel olarak etkilenenlere verebileceği zarara değmez.
Öyleyse kendinize problem: Bunu gerçekte kim görebilir? Yanıt, kişisel yaşamı hakkında yorum yaptığınız başkan yada meşhur değil. Aile üyeleriniz, meslektaşlarınız, komşularınız. Kuşku duyduğunuzda, onlara hitap edin. İnternette gördüğünüz fakat asla tanışmayacağınız meşhur kişilerin aksine, ailenize ve arkadaşlarınıza söylediğiniz şeylerde ortaya çıkan şefkatin (ya da eksikliğinin) hesabını vermek zorunda kalacaksınız.
Kendinize problem: Bunu gerçekte kim görebilir? Yanıt, kişisel yaşamı hakkında yorum yaptığınız başkan yada meşhur değil. Aile üyeleriniz, meslektaşlarınız, komşularınız.
2 kez.
Bu bizim en büyük zorluklarımızdan biri. Kültürel sohbetimiz her zamankinden daha süratli aşama kaydediyor benzer biçimde görünüyor, bu yüzden bir şey söylemezsek şimdi, Bunu yapmak için ihtiyaç duyulan an yarın geçmiş olacak şundan dolayı hepimiz şimdiden bir sonraki büyük şey hakkında konuşuyor olacak. Yalnız günler sonrasında bile yeni bilgiler ortaya çıktığında, eskimeyen, geri alınması ihtiyaç duyulan anlık tepkileri ne çoğunlukla görüyoruz? Bir şey hakikaten, derinden mühim olduğunda, tepkiyi aceleye getirmek ne süre mantıklı oldu? Bir sorun büyük, nüanslı ve çözülmesi zorsa, problemin adaletini elde eden bir cevaba ulaşmanın birazcık süre alabileceği mantıklı değil mi?
Konuştuğumuzda, söylediklerimizin doğru ve adil olduğundan güvenilir olmak için süre ayırmamız kesinlikle oldukça önemlidir. Toplumsal medya aktivizmini ilk kimin konuşabileceği yarışına dönüştürmek, söylemimizin herhangi bir değişim meydana getirecek kadar uzun sürmesine asla izin vermeyecektir.
3. Mekan.
Söyleyeceğin her şeyi işlemen için daha iyi bir yer var mı? Toplumsal medya, söyleyeceklerimizin oldukça sayıda insana erişmesi gerektiğinde destek olabilecek bir araçtır. Her konuşma, potansiyel olarak yüzlerce yada daha çok insanı içerdiğinde en iyisi değildir.
Yalnız günler sonrasında bile yeni bilgiler ortaya çıktığında, eskimeyen, geri alınması ihtiyaç duyulan anlık tepkileri ne çoğunlukla görüyoruz?
Bir ihtimal bire bir konuşabileceğiniz yakın bir dostunuz yada bu mevzu hakkında sizden daha bilgili, sorularınızı yargılamadan cevaplayabilecek biri vardır. Bazılarımız için yazmak, düşüncelerimizi organize etmemize ve haiz olduğumuzun bilincinde bile olmadığımız fikirleri keşfetmemize destek olabilir. Karmaşık fikir ve duyguları çözmeniz gerektiğinde bir günlük en iyi dostunuz olabilir. Ve normal olarak, inançlı insanoğlu için yakarma ve meditasyon, ihtiyacımız olanı istememize ve içgörü için dinlememize izin verir. Bazı konuşmalar mümkün olmasıyla birlikte oldukça sesle iyi netice verirken, bazıları yalnız iki sese gerekseme duyar: sizinki ve Tanrı’nınki.
4. Kimlik ve güç.
Belirli bir amaca yönelik kişisel sorumluluğumuzu idrak etmek için geçmişe bakmak yararlı olur. Tarihte bana benzeyen insanoğlu değişik adaletsizlikler karşısında iyi mi davrandılar? Ve bu, davaya destek oldu mu yada zarar verdi mi?
Mesela, ben beyaz bir kadınım. Kimliğim sebebiyle belirli bir güce sahibim. Ara sıra ihtiyacı olanlara zarar veren ve dışlayan bir neslin parçasıyım. Şimdi benim sorumluluğum aynı hatalardan kaçınmak. Benimle ilgili olmayan konuşmalarda kendimi odaklamamaya dikkat etmek ve kör noktalarımda biri beni çağırdığında savunmaya geçmemeye çalışmak yapabileceğim birkaç şey.
Çevrimiçi ortamda tartılmak için bir mesuliyet hissediyorsanız ve konuştuğunuz niçin ilgi çekecekse, çabalarınız başka yerlerde de gereklidir.
5. Daha fazlasını yapmak.
Aktivizmimiz bir toplumsal medya gönderisiyle başlayıp bitemez. Çevrimiçi ortamda tartılmak için bir mesuliyet hissediyorsanız ve konuştuğunuz niçin ilgi çekecekse, çabalarınız başka yerlerde de gereklidir. Toplumsal medya gönderilerinizi gerçek dünyadaki konuşmalar, bağışlar, oylar ve daha fazlasıyla birleştirin.
Kimi zaman, görmezden gelinemeyecek bir amaç için toplumsal medyaya girip yüksek sesle ve gururla konuşmak erdemli bir seçimdir. Gene de kimi zaman, konuşmayı başka birinin yönetmesine izin vermek ya da küstah bir izahat yapmak ya da başkalarını dinlediğiniz ve daha fazlasını bildiğiniz yarına kadar bir şey söylemek için beklemek yerine bir sual sormak erdemli bir seçimdir.
Toplumsal medyanın gerçek bir katılım için bir yer olabileceğine inanıyorum şundan dolayı yalnız kısacık bir an için de olsa bunun gerçekleştiğini gördüm. Bu vizyonu yeniden gerçeğe dönüştürmek istiyorsak, bizi çevrimiçi toplulukta olmaktan alıkoyan fena alışkanlıkları bırakmalı ve bunun yerine konuşma zamanının geldiğini bizlere bildiren şefkatli niyetliliği tercih etmeliyiz—ve başka birine yer açmak için kenara çekilme zamanı ulaştığında.
Comments are closed.