TBMM’nin yeni yasama yılı açılışında neler yaşandı?

Ayşe Sayın | Ankara

24 Haziran 2018 Genel seçimleri ile süregelen TBMM’nin 27. periyodunun 6’ncı ve son yasama yılı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Genel Kurul’a hitap etmiş olduğu hususi oturumla başladı.

Ortalama 8 ay sonrasında yapılacak seçimlere dikkat çeken Erdoğan, 20 senelik iktidarı süresince gerçekleştirdikleri icraatları anlattığı, “içinde ukde” kaldığını söylediği yeni anayasa hedefine yer verdiği konuşmasını, partisinin seçim sloganı olarak kullanacağı “Türkiye yüzyılını inşa etme sözü” ile tamamladı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise konuşmasını pek de beğenmediği Erdoğan’ı “yüreğin yeterse” diye süregelen cümlesiyle, bütçe görüşmelerine katılmaya çağırdı.

TBMM Genel Kurulu’ndaki oturuma yoğun ilgi olurken, akşam TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un verdiği resepsiyona Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanısıra, hiçbir bakanın katılmaması dikkat çekti.

Mustafa Şentop’un başkanlığında toplanan TBMM Genel Kurulu’nda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, HDP Eş Genel Başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan hazır bulunmuş oldu, milletvekili olmayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ise Meclis’e gelmedi. Bakanlar, yüksek yargı organlarının başkanları, yabancı misyonun hazır bulunmuş olduğu Meclis Genel Kurulu’ndaki hususi oturuma  milletvekilleri de yoğun katılım gösterdi.  

TBMM Başkanı Şentop, Genel Kurul’u açtıktan sonrasında yapmış olduğu konuşmada, yaklaşan seçimlere işaret etti. Şentop, “Bu süreç, seçime katılacak tüm siyasal partilerimiz açısından, ‘sulh ve refah içinde, kuvvetli ve tam bağımsız Türkiye’ idealinin gerçekleşmesinde rol alabilmek adına gerçekleştirilecek demokratik bir yarışı temsil etmektedir. Türkiye’nin önümüzdeki bu seçim periyodunu de bugüne dek geçirdiği öteki seçimlerde olduğu benzer biçimde büyük bir demokratik olgunlukla hitama erdireceği mevzusunda inancım tamdır” dedi.

MHP’li TBMM Başkanvekili Celal Adan’ın eşliğinde TBMM Genel Kurulu’na gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan da ortalama 8 ay sonrasında seçimlerin yapılacağını anımsatarak başladı. Meclis’in seçimlerden ilkin tehlikeli sonuç pek oldukça düzenlemeyi hayata geçireceğini belirten Erdoğan, “Dünyanın ve bölgemizin hakkaten zamanı günler yaşamış olduğu asırlık dengelerin kökünden sarsıldığı, siyasal ekonomik ve askeri güç merkezlerinin tekrardan oluştuğu bir dönemde bu seçimleri yapacağız” sözleriyle seçimlerin önemine vurgu yapmış oldu.

Erdoğan, anayasa değişikliği ile iktidarları dönemlerinde elde edilmiş “kazanımların” da anayasal güvenceye alınacağı mesajı verdi; “Türkiye’yi vesayetin, darbelerin, baskıların, zulümlerin utancından; vatandaşlarımızı kökeni, inancı, mezhebi, meşrebi, kılık-kıyafet ve kültürü sebebiyle horlanmaktan birlikte kurtardık. Yeni Anayasa’yla, bu kazanımların ahdi temelini de olması ihtiyaç duyulan hale getirmek istiyoruz” dedi.

Erdoğan, muhalefetin “tek adam rejimi” olmakla eleştirdiği cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin “eksiklerini” tamamlayıp, “kuvvetli yanlarını tahkim edecek bir anlayışla daha da geliştirme” hedefine de yer verdi.

Erdoğan, dış politikada kurulan ilişkiler sebebiyle yöneltilen “eksen kayması” eleştirilerine de cevap verdi:

“Dış politikadaki açılımlarımızı bazı çevreler ‘eksen kayması’ olarak göstermeye çalışıyordu. Oysa Türkiye, eksen kayması değil, dünyadaki oldukça değişik diplomatik ilişkilerini, ulusal menfaatlerimiz çerçevesinde aynı anda yürütmeyi başararak, kendi eksenini tahkim ediyor” dedi.

20 senelik iktidarları süresince yaptıkları ve önümüzdeki süreçte, başta iktisat olmak suretiyle atacakları adımlara ilişkin değerlendirmeler icra eden Erdoğan, konuşmasını,  2023 seçimlerinde kullanacağı “Türkiye yüzyılını inşa etme sözü” ile tamamladı.

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Genel Kurul’dan çıkışta gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan’ın konuşmasına ilişkin değerlendirmesinin sorulması üstüne Kılıçdaroğlu, “grup hitabı benzer biçimde…” yorumunda bulunmuş oldu. Kılıçdaroğlu, Erdoğan’a “bütçe görüşmelerine katılma çağrısı yapmış oldu:

“Sayın Erdoğan’a açık ve net davet yapıyorum. Cesaretin ve yüreğin var ise bütçe toplantısına, bütçe konuşmalarına katılırsın. Sunuşunu yaparsın ve beni dinlersin.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Meclis’ten ayrılmadan ilkin MHP Genel Başkanı Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ile beraber Şentop’un makamına geçerek bir süre söyleşi etti. İçişleri Bakanı Süleyman Asil ile bazı AKP yönetici ve milletvekilleri de ara sıra sohbete dahil oldu.

Genel Kurul’un kapanmış olduğu saatlerde ise Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Katar’da “Dünya Kupası Kalkanı Harekatı” kapsamında görevlendirilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi, Meclis’e ulaştı.

Katar’ın 21 Kasım-18 Aralık tarihlerinde 2022 FIFA Dünya Kupası organizasyonuna ev sahipliği yapacağı belirtilen tezkerede şu ifadelere yer verildi:

“Dünya Kupası Kalkanı Harekatı, 2022 FIFA Dünya Kupası organizasyonunun başarıya ulaşmış ve güvenli şekilde gerçekleştirilmesi için organizasyonun güvenliğini etkileyebilecek başta terörizm olmak suretiyle çeşitli tehdit unsurlarına karşı Katar sınırları, kara, hava ve deniz yetki alanlarında lüzumlu tedbirlerin Katar ve katılımcı ülkeler tarafınca müştereken teşkil edilecek Vazife Kuvveti vasıtasıyla alınması suretiyle icra edilecektir.”

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, pandemi sebebiyle ortalama 2 yıl aradan sonrasında yeni yasama yılının başlaması sebebiyle akşam bir resepsiyon verdi.

Sadece Genel Kurul’daki katılımın aksine, resepsiyona liderler ve bakanlar ilgi göstermedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılmadığı resepsiyona, kim bilir ilk kez hiçbir bakanın katılmaması dikkat çekti.

AKP’yi Genel Başkanvekili Binali Yıldırım, Grup Başkanı İsmet Yılmaz ile grup başkanvekilleri temsil ederken, resepsiyona katılan tek önder ise BBP Genel Başkanı Mustafa Destici oldu.

HDP’den de katılan olmadı.

Yabancı misyondan son aşama sınırı olan katılım olurken, Fener Rum Patriği Bartholomeos, Türkiye Ermeni Katolikleri Ruhani Lideri Levon Zekiyan ile Süryani Kadim Vakfı Başkanı Sait Susin resepsiyonda yer aldı.

Resepsiyonda ise gündem seçim ve af tartışmalarıydı.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a gazeteciler, erken seçim olasılığını sordu: “Erken seçimciler bile artık iddialarından vazgeçtiler” diyen Şentop, seçimin bigün bile öne alınması için ya cumhurbaşkanı sonucu ya da Meclis’in beşte üçünün oyuyla karar alınması zorunluluğunu anımsattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim sonucu alması halinde tekrardan aday olması mevzusunda bir “tereddüt olmadığını” söylemiş oldu. Kendisinin seçim takviminin erkene alınması ile ilgili bir beklentisinin olup olmadığı sorusuna ise Şentop, “Beklentim yok” yanıtını verdi.

AKP Genel Başkanvekili Binali Yıldırım’a ise partili milletvekillerinin “üç dönemden sonrasında aday olmama” kuralının önümüzdeki seçimde işletilip işletilmeyeceği soruldu.

Şu sebeple bu kaide esnetilmezse, Yıldırım’ın da aralarında bulunmuş olduğu partinin mühim isimlerinin tekrardan milletvekili talibi olması mümkün olmayacak.

Yıldırım, bu soruya, “Gündemimizde olmayan bir mevzunun üstünde akıl yürütmek mantıklı olmaz. Şu anda partimizin gündeminde bu tarz bir olay yok” yanıtını verdi.

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun iktidara yönelik “alınyazısı mahkumlarına af” çağrısı da konuşulan mevzu başlıklarından oldu.

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, affın bir parti yerine parlamentoda grubu bulunan partilerin mutabakatıyla ortaya konulabileceğini belirtti.

CHP liderinin af kapsamına terör, hanıma sertlik, saldırı, rahatsız etme, katliam, çocuğa rahatsız etme, uyuşturucuyla ilgili suçların girmemesi mevzusunda kırmızı çizgiyi açıkladığını belirten Altay, “Cumhuriyetimizin 100. yılı sebebiyle ‘alınyazısı mahkumları’ diye malum insanların bu beklentisine yanıt vermek düşünülebilir, bir ihtimal o kadar da şık olur. Af için toplumsal mutabakat ve parlamento mutabakatı koşul” görüşünü dile getirdi.

AKP Grup Başkanvekili Yılmaz Tunç, hemen hemen net olmayan bir affın toplumda büyük beklenti yaratacak olması sebebiyle oldukça temkinliydi. Geçmişte infazla ilgili düzenlemeler yapıldığını söyleyen Tunç, “Bugün bahsedilen mevzu daha değişik. Üstünde ayaküstü bir değerlendirme yapmak doğru olmaz. Grubumuzda şu anda bu şekilde bir emek verme yok” yanıtını vermekle yetindi.