Ukrayna savaşı: Kim kazanıyor?

Ukrayna güçleri son günlerde hızla toprak kazanmıştır ve Rusya’nın elindeki geniş bölgeleri geri aldı.

Rusya ise tekrardan örgütlendiğini ve Moskova’nın hala ülkenin beşte birini elinde tuttuğunu vurguluyor.

Rusya, Ukrayna’yı 24 Şubat’ta işgal etmiş, başkent Kiev’in etrafını sarmıştı. Ek olarak ülkenin cenup, doğu ve kuzeyine saldırılar başlattı.

Nisan başlangıcında Ukrayna güçler, Rusya’nın başkente doğru ilerleyişini bırakmasının peşinden Kiev’in etrafındaki geniş kesimleri geri aldı.

Rusya bu noktadan sonrasında askeri faaliyetlerini ülkenin güneyi, doğusu ve güneydoğusuna yoğunlaştırıp büyük toprak kazanımları elde etti.

Sadece Eylül başından bu yana durum oldukça değişti.

Ukrayna, kuzeydoğuda bir hücum başlatarak bir tek Harkov kenti çevresinde 3 bin kilometre karelik alanı ele geçirdiğini belirtiyor.

Kiev yönetimi, Eylül ayında toplam 8 bin kilometrekarelik alanı Rusya’dan geri aldığını söylüyor. Bu, Ukrayna’nın savaşın başlangıcından bu yana en mühim toprak kazanımı oldu.  

Ukrayna’nın 10 Eylül’de geri aldığını açıklamış olduğu İzyum ve Kupiansk kentleri Rus güçlerinin mühim ikmal merkezleriydi. Bundan dolayı kayda kıymet stratejik kazanımlar olarak görülüyorlar.

Ek olarak ülkenin güneyindeki Herson bölgesinde Ukrayna güçlerinin karşı saldırısı var.

Internasyonal Cenk Araştırmaları Enstitüsü, Ukrayna güçlerinin Rus güçlerine “büyük bir operasyonel yenilgi” tattırdığını söylüyor.

Rusya, birliklerinin İzyum ve Kupiansk’tan geri çekildiklerini teyit etti. Bunun “tekrardan örgütlenmek” için stratejik bir geri çekilme bulunduğunu söylemiş oldu.

Moskova ek olarak, bu bölgelerin askeri saldırılarla hedef alınmaya devam edileceğini altını çizdi.

Rus Ordusu, geri çekilme esnasında büyük miktarlarda araç-gereç ve cephanesi geride bırakmış şeklinde görünüyor.

Savaş Araştırmaları Enstitüsüne bakılırsa Rusya hâlâ Ukrayna’nın % 20’sini elinde tutuyor.

Donbas büyük seviyede Rusça konuşulan bir bölge ve Rusya 2014’te Kırım’ı ilhak ettikten sonrasında Rusya yanlısı güçler bölgenin üçte birini ele geçirmişti. Moskova burada iki tane sözde halk cumhuriyeti kurdu.

Aralarında Lviv kentinin de bulunmuş olduğu ülkenin batısı roket saldırılarına maruz kaldı, sadece Rus güçleri asla buraları ele geçirmeye çalışmadı.

Rusya, işgalini bir harp olarak tanımlamayı reddediyor ve Ukrayna’da “hususi askeri operasyon” yaptıklarını söylüyor.

Kremlin, “başta belirlenen tüm görevler yerine getirilene dek” operasyonların devam edeceğini vurguluyor.

Rusya lideri Vladimir Putin, Şubat ayında işgali başlattığında amacının Ukrayna’yı “silahsızlandırmak” bulunduğunu söylemişti.

Bir başka hedef de Ukrayna’nın NATO’ya katılmasını önlemekti.

Rusya’nın baştaki amacı Ukrayna’ya boyun eğdirip, hükümetini devirmekti.

Ancak şimdi hedeflerini Ukrayna’nın doğusu ve güneyinden toprak ele geçirmelkle kısıtlamış şeklinde görünüyorlar.

Ukrayna lideri Volodymir Zelenski başlıca amacının tüm Rus güçlerini ülkeden çıkartıp “tüm topraklarını işgalden kurtarmak” bulunduğunu söylemiş oldu.

Zelenski, Rusya’dan geri alınan bölgeleri ellerinde tutmak için daha oldukça para ve tabanca talebinde bulunmuş oldu. Ukrayna güçleri aslolan olarak Batı’nın yollamış olduğu silahları kullanıyor.

Her iki taraf da yitik verdi ve gene iki taraf da tam sayıları açıklamıyor.

Ukrayna, 50 binden fazla Rus askerinin öldürüldüğünü iddia ediyor ve Ağustos başlangıcında çatışmaların başlangıcından bu yana 9 bin asker kaybettiğini deklare etti.

Rusya ise nadiren kayıplarını açıklıyor. Son ölü sayısı açıklaması Mart’taydı ve işgalin başından bu yana 1.351 askerin öldüğünü söylemişti.

ABD’li yetkililer, Temmuz ayında 15 bin dolayında Rus askerinin öldüğünü belirtti.

Siviller de yaşamını yitirdi. Eylül başlangıcında BM 5700 binden fazla sivil ölümünü teyit etti. Sadece aslolan sayının oldukça daha çok olduğu söyleniyor.